مرحله2- کودک یک تکه کاغذ5/8 ×11 اینچی را با رنگ می پوشاند. در این مرحله ، کودکان روی دست وبازوو شانه خود کنترل بیشتری دارند . هم زمان شروع به فهم این مطلب می کنند که کاغذ برای رنگ کردن است، نه میز .این توجه را به مرور ، معلم یا والدین در بچه ها تقویت می کنند.
مرحله3- کودک یک محدوده مشخص یا تصویر دایره مربع یا سایر اشکال هندسی را در اندازه 6 اینچی رنگ می کند وازآن حدود خارج نمی شود در این مرحله کنترل دست وبازو را گسترش می دهد وتوانایی رنگ کردن یاابزار های متفاوت را کسب می کند همچنین در می یابد که تصاویر یا محدوده های محصور شده با خطوط ، برای رنگ کردن هستند ورنگ کردن را در خارج از خطوط محیطی کشیده شده ، متوقف می کند.
مرحله 4- کودک یک محدوده کوچک (دایره با یک شکل هندسی 2 اینچ) را رنگ می کند و می- تواند این محدوده کوچک را بدون خروج ازآن رنگ کند.
مرحله5- کودک یک طرح (غیر هندسی) یا نقاشی را در اندازه متوسط رنگ می کند به نظر می رسد که این مرحله تقریبا هم زمان یک مرحله قبلی باشد
مرحله 6- کودک یک طرح (غیر هندسی )یا تصویر کوچک را با توجه دقیق به جزئیات آن رنگ می کند. در این مرحله ، کودک قادر است هر طرح یا تصویر کوچکی را که به وی ارائه می گردد، بدون خروج از محدوده آن رنگ کند.
مراحل کنترل مداد یا ابزار کردن واستفاده از رنگ: وقتی کودکان از نظر توانایی حرکتی و هماهنگی چشم ودست در رنگ کردن یک تصویر کوچک پیش رفت می کنند، هم زمان در زمینه کنترل وسیله مورد استفاده نیز توانا تر می شوند. کنترل مداد یا وسیله مورد استفاده برای رنگ آمیزی طی یک مرحله متفاوت از رشد شکل می گیرد.
مرحله1- زمانی که کودک شکل را با خطوط تصادفی رنگ می کند توانایی کنترل وسیله را ندارد. او گرفتن مداد را یاد می گیرد و خطوطی تصادفی می کشد وهنوز برای رنگ کردن محدوده یک شکل معین وحتی کاغذ توجه وتمرکز ندارد. بیشتر کودکان در این مرحله یک مداد رنگی را به طور تصادفی به کار می گیرند ئ توجه ای به نوع رنگ آن ندارند و ممکن است تمام صفحه وتصویر روی آن را با رنگ نارنجی خط خطی کنند.
ا.ر.ک : رشد اموزش ابتدای ، دی 79 . شماره مسلسل 29 . برداشت از ص 60 تا 62 |
مرحله2- وقتی کودک به هماهنگی چشم و دست می رسد وبه تدریج هماهنگی حرکتی لازم را برای رنگ آمیزی درون محدوده یک شکل با اندازه متوسط به دست آورد، در واقع کنترل مداد را توسعه می دهد وتوانایی ادامه رسم خطوط را در یک جهت مشخص وخاص کسب می کند. کودک در این مرحله غالباً رنگ دوم یا سوم را در نقاشی وارد می کند وممکن است رنگ آمیزی او با قلم زنی های درشت وبه کارگیری چند رنگ بدون تناسب لازم به اتمام رسد.
مرحله 3- کودک کاغذ رابرای ترسیم با دست دیگر ثابت می کند وآن را برای رسم کردن در یک جهت خاص تطبیق می دهد . برای هماهنگ کردن دست ومشخص کردن مسیر رسم به جای چرخاندن مچ، کاغذ را می چرخاند ومسیر حرکتی را با دست خود هماهنگ می کند ممکن است دراین مرحله رنگ را عوض کند وبه انتخاب برخی رنگ ها متناسب دست بزند.
مرحله4- در این مرحله کودک طرز قلم زنی خود را با طرح روی کاغذ متناسب می کند حال او می تواند کاغذ را یک دست نگه دارد وجهت قلم زنی خود را با استفاده از حرکات انگشتان ومچ ، به طور مناسب تغییر دهد.
(چگونه به کودکان پیش دبستانی خواندن ، نوشتن وحساب بیاموزیم)
ساختن تخته سیاه: به کودک سوزنی کُند همراه با نخ پشمی بدهید و از او بخواهید تا اطراف تصویر از وسط سوراخها نخ بکشد. به جای خرید یک تخته سیاه گرانبها وخیلی کوچک می توانیم خود چنین چیزی را بسازیم. ساده ترین راه این است که یک قوطی رنگ مخصوص تخته سیاه را از رنگ فروشی بخریم، ویکی از دیورهای اتاق کودک را باآن رنگ کنیم. فایده رنگ کردن دیوارها این است که اولا تخته ای که می توانیم این کار را انجام دهیم از همه مهمتر چنین تخته ای خطر افتادن مکرر را ندارد اگر مایل به رنگ کردن دیوار نمی باشید می توانید تخته صافی را رنگ کنید وآن را در اتاق کودک نصب کنید. برای نوشتن چند قطعه گچ به رنگ های متفاوت ونیز یک تخته پاک کن فراهم کنید. گرفتن گچ برای دستهای کوچک ساده تر است بنابراین کودکان ساده تر می توانند ار تخته استفاده کنند علاوه بر این کارو نوشتن با گچ روی تخته برای کودک بسیار جالبتر ولذتبخشتر است. تخته سیاه باعث ابداع بازیهایی خلاق می گردد. قدرت تصور کودکان را به صورتی که اغلب در بازیهای دبستانی انجام می شود، توسعه می دهد .در مراحل بعد می توان از تخته سیاه برای تمرین نوشتن واقعی نیز استفاده نمود.
چه کسی ماهی را گرفت؟ 1) در بالای ورق کاغذ تصویر 5تا 6 آدمک را بکشید وبه هر کدام یک قلاب ماهیگیری بدهید. در پایین کاغذ شکل ماهی را رسم کنید.2) خطهای در هم وبر هم بار ها همدیگر را قطع کنند بکشید وآنها را از قلابها به طرف ماهی امتداد دهید، اما سعی کنید که
فقط یکی ازآنها به ماهی برسد. از کودک بخواهید تا از طریق تعقیب خطوط بامداد ویا انگشت بگوید که کدام یک از آدمکها ماهی را گرفته است؟
بازی نقطه به نقطه: 1) با مداد تصویر ساده یک حیوان ویا شیء را روی کاغذ بکشید.2) به وسیله خود کار نقطه هایی در اطراف شکل به فواصل یک سانتی متری ایجاد کنید. با مداد پاک کن خطوط مدادی را پاک کنید .به این ترتیب تصویر باقی مانده به صورت شکلی نقطه چین نمایان خواهد شد. از کودک بخواهید تا نقطه ها را با مداد به هم وصل کند.
رد گیری :1) با خودکار چند تصویر ساده را روی ورقه های کاغذ بکشید.2) هر تصویر را با یک ورق کاغذ ضد چربی بپوشانید وآن را با گیره به ورقه تصاویر وصل کنید. دقت کنید که گیره روی خطوط تصویر را بپوشاند. از کودک بخواهید تا با مداد تصویر را رد گیری کند. او باید سعی کند تامداد را روی خطوط کشیده شده با خود کار نگه دارد. پس از تکمیل عمل ردگیری با مداد های رنگی تصویر را رنگ کنند.
موثرترین چیزی که در آموزش ویادگیری دانش آموزان تاثیر بسزای دارد.
- دانش آموزان دفتر را چگونه باید جلو خود قرار دهند؟ باید مواظب بود که در هنگام نوشتن دفتر با انحنا جلو کودک نباشد. کودک چه راست دست باشد وچه چپ دست هنگام نوشتن دفتر باید به طور عمود جلواو قرار بگیرد وشانه دستی که قلم را گرفته است تقریباً وسط کاغذ باشد.
- طرز نشستن کودک برای نوشتن باید چگونه باشد؟ میز ونیمکتی که کودک روی آن می نشیند باید با قد او متناسب باشد تا در هنگام نوشتن با اشکال توجه نشود .در ضمن او باید هنگام نوشتن طوری بنشیند که ستون فقراتش انحان نداشته باشد وفاصله چشم او تا صفحه کاغذ در حدود 20تا 25 سانتی متر باشد. نور کافی باید از سمت چپ بتابد.
(چگونه به کودکان پیش دبستانی خواندن ونوشتن وحساب بیاموزیم)
بازیها وفعالیت های پیش از نوشتن :
ط- کشیدن تصاویر روی کف صابون : مقدارکف صابون غلیظ شده را در سطح میز بریزید. بعنوان یک سر گرمی کودک را تشویق کنید تا با دستان خود کف را در روی میز پراکنده سازد. با انگشت خود روی کف تصاویر بکشید. اگر سطح میز تیره باشد، منظره تصاویر جا لبتر به نظر می رسد پس از رسم یک تصویر کودک می تواند دو باره کف را پهن کند وتصویر دیگری را بکشد. پراکنده ساختن رنگ برای کودک جالب و تمیز کردن آن کاری ساده است.
ظ- نخ کشی: نخ کشیدن یک فعالیت جالب در مرحله پیش از نوشتن است زیرا که باعث هماهنگی
چشم ودست و نیز افزایش تمرکز فکر می شود. برای شروع کودک می تواند چند قرقره خالی نخ یا حلقه های مقوایی را که از یک لوله طویل مقوا جدا می شوند با یک بند پوتین نخ بکشد. برای این که بند پوتین در قرقره ها گیر کند بهتر است یک چوب کبریت را به انتها آن با نوار بچسبانیم .در مراحل بعد کودک می تواند با استفاده از یک سوزن کُند دکمه های بزرگ ویا سر شیشه های بیشترتمیز شده را نخ بکشد.
ع- ظرف شن مرطوب : شاید همه در کنار دریا تصاویری روی شن کشیده باشیم این فعالیت کودک را قادر می سازد که چنین تفریحی را برای خود در خانه نیز به وجود آورد .ظرف بزرگ وکم عمقی رابا شن مرطوب پر کنید وکودک را تشویق تا با انگشتانش روی شن نقاشی کند. شن نقره ای برای این منظور مناسبتر است زیرا شنهای مورد استفاده در بناّی لباس کودک را کثیف می سازد. وقتی یک تصویر کامل شد شن را با دست صاف کنید واز کودک بخواهید تا تصویر دیگری را بکشد.
غ- سینی پر از نمک: دریک سینی ویا ظرفی کم عمق لایه ای از نمک را پهن کنید . از کودک بخواهید تا با انگشت روی آن تصویری بکشد . اگر کف سینی رنگ تیره ای داشته باشد، تصاویر مشهودتر خواهند شد. برای از بین بردن تصویر سینی را به آرامی تکان دهید ودوباره شروع کنید. قبل از این که شروع کنید مطمئن شوید که زخمی در دست کودک وجود نداشته باشد.
س- صورت را تکمیل کنید: چند دایره بزرگ روی کاغذ بکشید . روی دایره اول چهره یک آدمک کامل رارسم کنید. این تصویر برای کودک عنوان یک مدل را داشته باشد. بقیه دوایر را به صورت ناقص نقاشی کنید. از کودک بخواهید تا با مداد هر چهره را کامل کند.
ش- از جاده برو : یک راه پر پیچ وخم وطولانی روی کاغذ بکشید برای جالبتر ساختن تصویر در انتهای آن تصویر چیزی که کودک دوست دارد، را رسم کنید. دقت کنید که جاده باریک نباشد ، فاصله 2 سانتی متری ایده آل است. از کودک بخواهید تا به وسیله مداد خطی رااز ابتداتا مغازه شیرنیی فروشی رسم کند . از او بخواهید که مداد را همواره در داخل کادر نگهدارد و از برخورد آن با لبه های جاده خود داری کند.
ص- نیم دیگر را رسم کن: شکل ساده یک شیء را که همه روزه می بینید بکشید اما از رسم نیمی ازآن خودداری کنید. برای کودکان خردسال همه شکل را رسم کنید اما نیمی ازآن را به صورت نقطه چین نمایش دهید. از کودک بخواهید تا شکل را تکمیل کند ویا نقطه ها را به هم وصل کند.
ض- مازها: یک ماز مربع شکل ساده را روی کاغذ بکشید. در ابتدای مازیک پیکان ودر انتهای آن تصویر یک شیء مورد علاقه کودک را رسم کنید. از کودک بخواهید تا از پیکان تا مرکز مازبی آنکه به خطی بر خورد کرده یا ازآن عبور کند، خط بکشد. برای ایجاد انگیزه می توانید یک جایزه کوچک مثل خرما یا موزی را به کودک بدهید.
(آمادگی نکات مورد توجه در آموزش وپرورش )
- کودک باید قبل از شروع به نوشتن چه نکته ای را بیاموزد ؟ چون خط فارسی از سمت راست شروع می شود باید نخست شناخت سمت راست وچپ را به کودک آموزش داد. آموزگار باید به منظور تبثیت این امر با ترفندهای گوناگون به آموزش وتکرار وتمرین دراین زمینه اقدام کند. این عمل باید در دفتر و روی تخته کلاس صورت بگیرد .مثلا مربی برای مدتی سمت راست دفتر کودکان یا تخته کلاس را با نشان مشخص کند تا کودکان بدانند از این سمت باید شروع به نوشتن کنند انجام این امر در روستاها ضروری تر است.
- دانش آموز باید مداد را با چه دستی بگیرد ؟ برای گرفتن مداد مسئله راست دستی وچپ دستی مطرح است آموزگار با انجام دادن آزمایشهای ساده ای از قبیل بریدن کاغذ با قیچی ، گرفتن قاشق ، زدن توپ با پا، نخ کردن سوزن ، سوال از والدینو....... می تواند راست دستی یا چپ دستی کودک را معین ومشخص کند. نباید کودک چپ دست را واداشت که مداد را با دست راست بگیرد .زیرا انجام این کار برای کودک بدون اشکال نخواهد بود . هر کودک باید مداد را با دستی بگیرد که قادر است وتوانایی آن را دارد. کودک چپ دست را باید در محلّی نشاند که برای خودش وبرای دیگران مشکل ایجاد نکند.
- آیا آموزش نوشتاری خط، نیاز به آمادگی سنی وجسمی کودک دارد؟ یکی از شرایط ضروری برای کسب مهارت خط نویسی این است که کودک بتواند برخی ازحرکات هماهنگ بین دست و چشم رابه خوبی انجام دهد. قبل از یادگیری نوشتن حروف لازم است کودکان در گرفتن مداد ونوشتن قوت دست پیدا کرده باشندیعنی توانایی تقلید شکلها وصورتهای مختلف حروف را کسب کند وعلاقه خود را به نوشتن نشان دهد.
- آیا می توان از کودکان چپ دست را وادار به نوشتن با دست راست نمود؟ کودکان به طور طبیعی یا راست دست ویا چپ دست هستند بنابراین وادارکردن کودک چپ دست به نوشتن با دست راست درآنها ایجاد عدم تعادل می کند اجبار ممکن است . الف) به بی علاقگی دانش آموزبه نوشتن ودرس خواندن منجر شود. ب) در پیشرفت تحصیل او وقفه ایجاد شود پ) عارضه لکنت زبان در کودکان به وجود می آید.
- آیا افرادی هستند که می توانند با هر دو دستشان بنویسند؟ افرادی وجود دارند که در اثر تمرین و مهارت با توانایی طبیعی می توانند با هر دو دست خود بنویسند ولی این کارآسان نیست و نمی تواند مجوزی باشد که کودکان چپ دست را آموزگار یا والدین وارد کنند با
ا.ر.ک : مجتبی جوادیان ، چگونه به کودکان پیش دبستانی خواندن و نوشتن و حساب بیاموزیم.( مشهد: موسسه چاپ وانتشارات آستان قدس رضوی ، مشهد، چاپ اول 1374 ) از صفحه 133 تا 145 |
دست راست هم بنویسند.
- آموزگار در کلاس نسبت به کودکان چپ دست چه نکانی را باید مورد توجه قرارداد؟ آموزگار هر پایه بخصوص پایه اول دانش آموزان را باید مورد شناسایی قراردهد وکودکان چپ دست را بشناسد ونسبت به آنها نکات زیر را اعمال کند
الف) کودکان چپ دست در کلاس باید دارای صندلی ومحل خاصی باشند که راحت بتوانند بنویسند و مزاحم دیگران نباشند
ب) همان گونه که قبلا گفته شد حالت دست کودکان چپ دست در موقع صدا خوانی کلمه ها و نوشتن انها مورد توجه باشد
پ) هر گزآنان را وادار به نوشتن با دست راست نکنند
– شروع نوشتن در پایه اول چه زمانی است ؟ زیر نویس لوحه ها در کتاب فارسی پایه اول به منظور شروع کار نوشتن تهیه و تدوین شده اند و از زیر نویس لوحه دوم این کار شروع می شود
- برای آمادگی دست کودکان به منظور آموزش مهارتهای نوشتاری به چه نکته ای باید توجه کرد ؟ تمرین زیر نویس لوحه ها اولین فعالیت برای توانمند کردن دست دانش آموزان برای آمادگی و شروع یادگیری مهارتهای نوشتاری حروف است ضمن توجه دقیق به کاربرد آنها رعایت خط زمینه روی دفتر وتخته کلاس از اصول قابل دقت و اجراست و باید به عوامل فیزیکی مربوط به این مرحله توجه نشود.
- عوامل فیزیکی مربوط به آمادکی دست کودک برای نوشتن چه هستند ؟ عوامل فیزیکی مربوط به این مرحله عبارتند از : کودک بایستی در جائی راحتی بنشیند واگر روی میز می نشیند دو پایش با زمین تماس داشته باشد . نور از سمت چپ به اندازه کافی به روی دفتر ودست راست کودک بتابد . انگشت اشاره دست راست کودک حدود دو سانتی متر از نوک مداد فاصله داشته باشد و بایستی به سر قلم نزدیکتر باشد تا انگشت شست راست او. حرکت دست کودک هنگام نوشتن فعالیتی آرام و هماهنگ از بازو ، ساعد ، مچ ودست و انگشتان همراه چشم او داشته باشد . در هنگام نوشتن کودک از دست دیگر خود برای گرفتن دفترش کمک لازم را بگیرد . ضوابط هم شکل ، هم اندازه، هم فاصله و تمیز نویسی در نوشتن شکلهای مورد تمرین رعایت شوند . کودک حتماً متوجه باشد از سمت راست باید بنویسد . به کودک باید یاد داد از نظر اقتصادی نباید کاغذ ، مداد، گچ را مورد حیف ومیل واسراف قرار داد . مربی در فرصتهای مناسب علاوه بر طرحهای زیر نویس لوحه ها نکات دیگر مورد نیاز نوشتن را به کودکان آموزش دهد . حرکت دست برای نوشتن تمرین ها به طور صحیح انجام گیرد. و اشتباهات و سهل انگاریهای کودک گوش زد شوند واقدام به اصلاح آنهاگرد.در تمرین لوحه ها اسمی از حروف الفبا برده نمی شود . کودک چپ دست باید در محلی نشانده شود که به آرامی وسادگی و راحتی بتواند بنویسد برای کودک چپ دست باید صندلی ومحل خاصی در نظر گرفته شود تا راحت بنویسد ومزاحم دیگران نباشد.
- طرز قرار گرفتن مداد در دست چگونه است؟ بعد از مشخص شدن راست دستی یا چپ دستی کودک طرز گرفتن مداد بین انگشتان اهمیت بسیار دارد .
- برای شروع به نوشتن از سمت راست کاغذ چگونه باید آموزش داده شود؟ کودکان چه راست دست وچه چپ دست باید خط فارسی را از سمت راست بنویسند . آموزگار برای رسیدن به این منظور باید با توجه به مطالب بند الف تا مدتی برای تثبیت این حالت سمت راست دفتر کودک وتخته کلاس را علامت بزند و به کودکان توصیه کند که ازآن سمتی بنویسند که در دفتر نشانه گذاری شده .
- چه اقدامی برای راست نویسی کودک باید انجام داد؟ کودک از اولین لحظه ای که برای نوشتن اماده می شود باید با خط زمینه دفتر و تخته کلاس وزیر نویس لوحه های کتاب آشنا شود وبداند که منظور از کشیدن و نوشتن روی این خط راست ومستقیم نویسی است.
مداد در اختیارش بگذارید . 1) کلمه ای را با خط نسخ به صورتی روشن وبزرگ روی کارتی بنویسید وتصویری مناسب بالای کلمه بکشید . 2) کارتها را با طلق مخصوص بپوشانید وبه وسیله کیره ها آنها را به کاغذ وصل کنید: سعی کنید گیره ها روی تصویررا نپوشاند. برای اینکه کودک شکل درست کلمه را بنویسد ، می توانید در شروع هر کلمه نقطه ای بگذارید.
نوشتن کلمات از روی نقطه چین : 1) با مداد چند کلمه را که کودک در حال حاضر مشغول فراگیری آن است، روی کاغذ ها بکشید . سعی کنید، حروف بزرگ روشن وبا خط نسخ باشد. می توانید تصویری مناسب بالای هر کلمه رسم کنید .
2) به وسیله خودکار دور هر تصویر نقطه بگذارید وسپس با مداد پاک کن ، خطوط مدادی را پاک کنید .
3) در محل آغازین هر کلمه روی حرف نقطه ی رنگین بگذارید . این عمل به کودک کمک می کند که شکل حروف را درست بنویسد . تعداد زیادی از کلمه ها وتصاویر ونقطه چین را همیشه در اختیار داشته باشید . کودک را تشویق کنید که هر وقت مایل است روی این کلمات کار کند
حروف گیاهی : 1) از کودک بخواهید تا نام خود و یا هر کلمه دیگری را که مشغول فراگیری آن است روی کاغذ خشک کن بنویسد . این کلمات تا آنجا که ممکن است باید بزرگ باشند .
ا.ر.ک : عبد الرحمان صفار پور ، آموزش مهارتهای زبانی . (تهران . چاپ اول 1376 )از صفحه 93 تا 101 |
2) کاغذ را روی بشقاب بگذارید وآن را به خوبی خیس کنید.
3) تخم خردل یا شاهی را به دقت روی حرف بپاشید . کاغذ خشک کن را همواره خیس کنید واین
کار را آنقدر ادامه دهید که کلمه سبز شود
پاره ای از فعالیت های پیشنهادی
- کودکان را به صورت نیمدایره بنشانید .از آنها بخواهید تا چشمان خود رابرای لحظاتی کوتاه ببندند وبه صداهای مختلف گوش فرادهند. بعد از چند لحظه از آنها بخواهید تا چشمان خود را باز کنند،صداهای شنیده شده را توصیف کنند.
.کودکان میتوانند قافیه های مختلفی را که با صدای حیوانات مرتبط است ، یاد گرفته ،بخوانند .
-قوطی ها یا جعبه های کوچکی تهیه کنید و آنها را با شن ، سنگ ریزه،حبوبات،تیله ها و غیره پر کنید و قوطی صدا درست کنید.از هر نوع دو تا درست کنید .از کودکان بخواهید تا قوطی ها را بر اساس صداهایشان مطابقت داده ، مرتب کنند.
به کودکان فرصت دهید تا به صورت نیم دایره بشینند و چشمهای خود را ببندند.یک صدای آشنا به گوش آنها برسانید ، برای مثال ، ریختن آب از لیوان ، یا دست زدن یا زنگوله ای را به صدا درآوردن ویا صدای پای کوبیدن به زمین پس از آنها بخواهید تا صداهای تولید شده را شناسایی کنند.در مرحله اول از هر یک بخواهید تا به نوبت صداهای شنیده شده را ایجاد کنند .
- یک بازی نام زی-زی-زی را با کودکان انجام دهید . از آنها بخواهید دایره ای تشکیل دهند . به کودکان آموزش دهید تا معلم را ببینند و هر چه او میگوید عمل کنند نه آنچه انجام میدهد . پس معلم میگوید : زی-زی-زی –گوش ! و در همین حال گوش خود را لمس میکند از کودکان ، انتظار میرود که محرکات بینایی و آنچه را مشاهده کنند ، یعنی به عمل لمس کردن بینی توسط معلم توجه نکنند و به جای آن بر محرکات شنوایی یعنی فرمان لمس کردن بینی فرمان لمس کردن چشم تمرکز کنند .
- قوطیهای صدای کوچکی بای کودکان درست کنید که صداهای مختلفی را تولید کنند. سپس از کودکان بخواهید تا آنها را برحسب صدا یعنی آهسته ترین صدا مرتب کنند.
- برای شناسایی صدای اول کلمات، ابتدا با نامیدن اسامی کودکان آغاز کنید .به کودکان فرصت دهید تا هر یک صدای اول نام خود را شناسایی کنند. سپس بازی طبقه بندی کردن را با آنها انجام دهید ، برای مثال ، از همه کودکان بپرسید چه کسانی نا مشان با حرف آ شروع می شود . همه آنها یی که نامشان آ شروع می شود کنار دیوار بایستند.
- به همین ترتیب ، معلم می تواند بازی دیگری را با کودکان انجام دهد که در آن از کودکان خواسته می شود تا دوباره اشیایی که در کلاس یا اتاق می بینند، فکر کنند وآنهایی را که مثلا نامشان با حرف ب شروع می شود ، نام ببرند ، برای مثال ، بادبادک ، بوق وغیره.
- در اوخر سال ، می توان برگه های کار عملی را که حاوی تصاویر اشیای آشنا با صدای اول حروف الفبا ست ، به کودکان داد. در این صورت از آنها بخواهید تا تصاویری را که حرف اول آنها مشابه است وبا یک صدای همانند آغاز می شود، بایک رنگ یکسان ، رنگ آمیزی کنند.
- از کودکان بخواهید تا بازی شناخت صدای اول کلمه ها را با هم بازی کنند ویک کلمه سازی در کودکان کمک می کند.
- بازی قافیه سازی را با کودکان انجام دهید. به این ترتیب که ازآنها بخواهید تا به صورت نیمدایره بنشیند معلم می تواند بازی را با معرفی یک کلمه دو بخش شروع کند، مثلا دارا یا بابا وپس از هر یک از کودکان می خواهد تا به نوبت کلمه همه قافیه با آن را بیان کنند . برای کودکان 4و5 ساله، لازم نیست کلماتی که معرفی می شوند، لزوماً معنی دار باشد ؛ زیرا آنها هنوز کلمات کافی در گنجینه لغات خود ندارند . نکته مهم در اینجا این است که کودک باید نسبت به صدای کلمات ، حساسیت لازم را پیدا کند.
- فعالیتها برای این گروه از کودکان مشابه کودکان 4و5 ساله است.
- بازی کلمه سازی با صدای آخر کلمات را با کودکان انجام دهید. به این ترتیب که یک کودک می تواند با گفتن کلمه ای برای مثال آب بازی را آغاز کند. سپس کودک بعدی باید با صدای آخر کلمه شنیده شده یعنی ب کلمه ای دیگربسازد . بازی به همین ترتیب ادامه پیدا می کند.
- دو گروه از کودکان تشکیل دهید . یک گروه از آنها باید کلمه ای بگوید وفقط اول وآخر آن را به کودکان دیگر متذکر شود. در این حال ، گروه دیگر با پرسشهای راهنمایی کننده ، باید کلمه مورد نظر را حدس بزنند، اگر حدس آنها درست باشد، یک امتیاز کسب می کنند وبازی را نیز ادامه می دهند .
- دیگر بخواهند تا جملات را کامل کنند ویا بسط دهند ، برای مثال : من به خانه رفتم ویک ...... را دیدم.
ا.ر.گ: فرخنده مفیدی ، برنامه آموزش در دوره پیش از دبستان ، ( تهران: نشر فرهنگ اسلامی ، چاپ پنجم 1380 ) برداشت از ص 167 تا 171 |